تا حالا شده اشتباهی کنی که اگه حرف بقیه رو گوش میدادی (انتقاد پذیر بودی) اصلا پیش نمیومد؟ همه ما اینکارو کردیم. حتی شرکتهای بزرگ هم گاهی اشتباه میکنن.
مثال بد ماجرای فیسبوک هوم (Facebook Home) هستش. این برنامه که تو آوریل ۲۰۱۳ معرفی شد قرار بود کل شکل و شمایل گوشیت رو عوض کنه. درواقع یه جورایی میخواست صفحه اصلی گوشیت رو تبدیل به یه قاب فیسبوکی کنه. اینجوری هر موقع میخواستی میتونستی با فیسبوک کار کنی بدون اینکه نیاز باشه بری تو یه برنامه دیگه.
اما مشکل اینجاست که سازندههای این برنامه اصلا یادشون نبود که گوشيهای اندرویدی پر از پوشه، ویجت و چیزای دیگه هستن که تیم فیسبوک اصلا بهشون فکر نکرده بود.
آدم تعجب میکنه. حقم دارین فکر کنین فیسبوک باید اونقدر دانش فنی داشته باشه که بتونه یه برنامه درست و حسابی برای اندروید بسازه. ولی طبق یه حرفی، تیم سازنده یه اشتباه خیلی بد کردن که باعث شکستشون شد. اونا فقط روی این تمرکز کرده بودن که برنامه روی دستگاههای آیفون که خودشون داشتن کار کنه، نه گوشيهای اندرویدی. [1] دیدشون یه طرفه بود و همین باعث شد نیاز خیلی از مشتریها رو نادیده بگیرن.
آنچه در این مقاله میخوانید
گرفتن نظر بقیه همیشه خوشایند نیست، اما مهمه
حالا چطور میتونستن جلوی فاجعه فیسبوک هوم رو بگیرن؟ دو تا کار میتونست کل قضیه رو عوض کنه. اول اینکه، تست کردن برنامه روی هر دو سیستم عامل ios و اندروید به صورت مرتب میتونست مشکلات رو زودتر نشون بده. دوم اینکه، فیسبوک باید موقع ساخت برنامه از کاربراش نظر میگرفت.
اما خب، آدما معمولا از اینکه ایراد ازشون گرفته بشه خوششون نمیاد. دوست نداریم اشتباه کنیم، حتی اگه انتقاد سازنده باشه، ممکنه حس کنیم دارن بهمون حمله میکنن. راستش رو بخواهی، ترس از انتقاد میتونه باعث بشه تقصیر اشتباهامون رو گردن بقیه و عوامل بیرونی بندازیم. به عبارت دیگه، دنبال بهونههای بیرونی میگردیم. ترجیح میدیم تقصیر رو بندازیم گردن شانس، اشتباهات بقیه و چیزایی که از دستمون خارجه تا اینکه قبول کنیم یه اشتباهی کردیم.
وارد تله غرور نشیم
بعضی وقتا آدما انقدر خودشون رو میبندن که دیگه به حرف هیچکس گوش نمیدن. این اتفاق معمولا برای رهبرانی میافته که قبلا یه موفقیتهایی داشتن و الان خیلی اعتماد به نفس پیدا کردن. قدرتشون باعث میشه که حرف بقیه رو نشنیده بگیرن و هر کسی که با نظرشون یا تصمیمشون مخالفه رو اخراج کنن. اونا اصلا به نظر بقیه اهمیت نمیدن و انتقاد رو قبول نمیکنن. به این تله، تله غرور میگن و شاید بزرگترین و خطرناکترین مانع برای رهبری درست باشه. [2]
تاوان اینکه از انتقاد فرار کنیم
کسی که میخواد تصویری از خودش به عنوان یه آدم همیشه درست بسازه، از انتقاد فرار میکنه، ممکنه رشد شخصی و کاریش رو متوقف کنه. وقتی تقصیر رو گردن بقیه و عوامل بیرونی میندازیم و قبول نمیکنیم که خودمون اشتباه کردیم، داریم خودمون رو گول میزنیم. اگه باور نداشته باشی که موفقیت دست خودته، دیگه تلاش نمیکنی پروژههات رو به سرانجام برسونی.
اگه دنبال نظر و انتقاد نباشی، محصول یا خدماتت ممکنه شکست بخوره. حتی اگه کیفیت محصولت بالا باشه، اگه کسی نخواد بخره، هیچوقت سود نمیده. ممکنه ماهها یا حتی سالها روی یه محصول جدید کار کنی و بعد ببینی که اصلا کسی تحویلش نمیگیره چون به درد کسی نمیخوره. عواقبش میتونه خیلی بد باشه.
مثال فیسبوک هوم رو نگاه کن. اولش فیسبوک میخواست برای یه اشتراک دو ساله از فیسبوک هوم ۹۹ دلار بگیره، ولی به خاطر اینکه کسی تحویلش نمیگرفت، مجبور شدن بعد از چند هفته قیمت رو بیارن پایین به فقط ۹۹ سنت. حتی مجبور شدن تو شرکتشون هم تغییراتی بدن. خلاصه اینکه، تیم فیسبوک هوم یه اشتباهی کرد که باعث شد شرکت کلی پول و زحمت رو هدر بده. [3]
مثل یه کارشناس از انتقاد استفاده کن
آدمای واقعا موفق میدونن که چطور انتقاد رو بدون اینکه خودشون رو تحت حمله ببینن، قبول کنن. اعتماد به نفسشون باعث میشه که بتونن راحت نظر بقیه رو ارزیابی کنن و تصمیم بگیرن که روش عمل کنن یا نه. اونا این کار رو انجام میدن بدون اینکه فکر کنن یه تجربه منفی یا یه شکست هست یا دیگه هیچ امیدی بهشون نیست.
خودتو برای شنیدن انتقاد آماده کن
همیشه یه نفری پیدا میشه که از کار یا روش کار شما خوشش نیاد. هرچه زودتر بتونی با این موضوع کنار بیای که همه ممکنه یه جایی مورد انتقاد قرار بگیرن و اینکه میشه هم انتقاد شنید و هم عزت نفس رو حفظ کرد، شادتر میشی. اشکال نداره که اشتباه کنی! به خودت اجازه بده که گاهی یه جاهایی رو اشتباه بری.
اینکه غرورت رو کنترل کنی سخته، اما اگه به انتقاد و نظر بقیه به شکل منطقی نگاه کنی، بهت در آینده خیلی کمک میکنه. آخرش چطور میفهمی که از کجا باید شروع کنی خودت یا کارت رو بهتر کنی؟ اگه فکرش رو بکنی، انتقاد مفیده چون بهت راهکارهای عملیاتی میده. مثلا، اینکه بهت بگن “خیلی خوب بود!” به اندازه این جمله مفید نیست که بگن “ارائهات خوب بود ولی صدات موقع صحبت کردن یه کم زیادی بلند بود.”
حواست به همه انتقادها باشه
البته حواست باشه که بعضی انتقادها اصلا به درد نمیخورن.
زودتر نظر بقیه رو بگیر
تا جایی که میشه سعی کن زودتر درباره کار و ایدههات از بقیه نظر بگیری. هر چی زودتر نظر بگیری، زودتر میتونی ایرادات رو درست کنی! تیم فیسبوک هوم بعد از اینکه برنامه رو بیرون دادن تازه شروع کردن به جمع کردن نظر بقیه. دیگه اون موقع خیلی دیر شده بود. فکر کن اگه قبل از اینکه برنامه رو منتشر کنن از کاربرا میخواستن که یه تستی روش بدن چقدر میتونستن تو پول، زمان و آبروشون صرفهجویی کنن.
هیچ آدم موفق تو دنیا نیست که یه جایی از کسی انتقاد نشنیده باشه. اگه میخوای یه پروژهای رو شروع کنی یا یه کسب و کاری رو راه بندازی، باید آماده باشی که انتقادهای منفی بشنوی. اما اگه بدونی چطوری باهاش کنار بیای، انتقاد نمیتونه جلوت رو بگیره. حتی میتونه بهترین هدیهای باشه که تا حالا گرفتی!
منابع
[1] محصول جدید موبایل فیس بوک یک شکست بزرگ است زیرا توسط کاربران آیفون ساخته شده است
[2] دامی که افراد موفق در آن می افتند و فوراً بازنده می شوند
[3] 24 مورد از بزرگترین محصولات شکست خورده از بزرگترین شرکت های جهان