ما آدما فقط جسم و بدن نیستیم که دیده بشه و لمس بشه. بلکه چیزای دیگهای هم داریم که فراتر از عمر فیزیکی بدنه. چیزایی مثل روح، روان، عقل، اراده، انرژی، احساسات، وجدان و خیلی چیزای دیگه.
ممکنه با تمام وجود دنبال آرزوهات بدوی ولی یه بخش خیلی مهم از وجودت رو فراموش کنی: معنویت. نباید اینطور باشه. این راهنما بهت کمک میکنه بفهمی معنویت یعنی چی و چطور با تعیین هدفای معنوی، زندگیتو بهتر کنی.
آنچه در این مقاله میخوانید
معنویت چیه؟
معنویت رو میشه اینجوری توصیف کرد: «احساس یا درک یا باوری به وجود یه چیز بزرگتر از خودمون، اینکه انسان بودن فقط حس کردن دنیا نیست، و اینکه کل اون چیزی که ما جزئی ازش هستیم، یه چیز کیهانی یا الهیه». [1]
موضوع معنویت چیزیه که نمیشه نادیدش گرفت. هرچند طبیعیه که وجود یه چیز غیرقابل لمس مثل روح رو زیر سوال ببریم، به هر حال، آدما هنوز «سعی میکنن به دنیای درونشون – به وضعیت روحی و احساسیشون – توجه کنن تا به یه خودشناسیای برسن». [2] حتی اگه اعتقادی به روح، روان یا یه قدرت بالاتر نباشه، این همون معنویته.
فواید معنویت
داشتن یه «زندگی معنوی» و هدفای معنوی برای رسیدن به رضایت و داشتن یه زندگی متعادل مهمه. اینا چند تا از راههایی هستن که معنویت میتونه به زندگیتون کمک کنه:
خودت رو عمیقتر بشناس
ما خیلی وقت میذاریم تا درباره دنیای اطرافمون و چگونگی زنده موندن یاد بگیریم، اما کمتر وقت میذاریم تا درباره خودمون یاد بگیریم: اینکه کی هستیم؟ و چی میخوایم؟ معنویت میتونه بهت کمک کنه تا با درون خودت ارتباط برقرار کنی و درباره هدف وجودت به دانش عمیقتری برسی.
دنیا رو وسیعتر ببین
آدمها خیلی باهوش شدن و این تو نوآوریهایی که مدام دارن دنیا رو شکل میدن مشخصه. اما چیزایی هم درباره دنیا هست که فقط با معنویت عمیق میشه فهمیدش. آدم معنوی یه «چشم سوم» پیدا میکنه، یه جور حس درک که باهاش میتونه همه چیز رو جور دیگهای ببینه.
روح و جسمت رو سالم نگه دار
وقتی فشار مشکلات زندگی زیاد میشه، آدم نگرانی، اضطراب و افسردگی میگیره. معنویت میتونه بهت کمک کنه تا انرژی بیشتری از درون خودت آزاد کنی تا بتونی از پس استرسهای جسمی بر بیای. تازه تحقیقا نشون میدن که معنویت میتونه به سلامت دوران پیری هم کمک کنه پس بهتره همین الان شروع کنی.
همدردیات رو بیشتر کن
معنویت میتونه بهت کمک کنه تا همدردی بیشتری پیدا کنی چون متوجه میشی که باید نسبت به آدمای نیازمند و گرفتار اطرافت حساس باشی. وقتی به درون خودت نگاه میکنی، انعکاسش رو تو همه اطرافت میبینی. این بهت کمک میکنه تا ارتباط عمیقتری برقرار کنی.
راههای دیگهای برای حل مشکلات زندگی پیدا کن
بعضی وقتا تو زندگی لازمه که خدا دخالت کنه. وقتی از نظر معنوی آگاه باشی، میتونی راههای دیگهای برای برخورد و حل مشکلات زندگی پیدا کنی.
چطور هدفای معنوی تعیین کنیم
فرقی نمیکنه باورت به یه قدرت بالاتر باشه یا فقط بخوای درون خودت رو کشف کنی، معنویت برای همه مفیده. اینا مراحلی هستن که باهاشون میتونی شروع کنی به تعیین هدفای معنوی.
1- معنویت رو برای خودت تعریف کن
معنویت برای هر کسی یه معنی داره. واسه بعضیها، معنویت یعنی انجام دادن یه دین خاصه. اما واسه بعضیای دیگه، معنویت یعنی کارهای خیرخواهانه کردن، کمک به بشریت و رسیدگی به فقیر و بیمار جامعه. بعضیای دیگه هم معنویت رو رسیدن به سطح بالاتری از آگاهی میدونن، مثل اونایی که یوگا یا مدیتیشن انجام میدن [3].
مشخص کن معنویت برات یعنی چی؟ اولین قدم برای تعیین هدفای معنوی اینه که ببینی معنویت برای تو چی معنی داره.
2- کجا کم میذاری رو پیدا کن
بعد از اینکه باورها و تعهدات معنویت رو برای خودت مشخص کردی، قدم بعدی اینه که ببینی کجا کم میذاری. مثلا، اگه اعتقاد به دعا و ذکر روزانه داری و میبینی که یه مدتیه این کار رو انجام نمیدی، این نشون میده که یه جای کار میلنگه و باید روش کار کنی.
3- عادتهای مهم رو لیست کن
همه عادتهای معنوی یا هدفای معنوی که برات مهمه و میدونی باید انجامشون بدی رو بنویس. این میتونه شامل مدیتیشن، یوگا، دعا، انجام کارهای داوطلبانه و هر کار دیگهای باشه که بهت کمک میکنه با درونت ارتباط برقرار کنی.
4- عادتهای مهمت رو تبدیل به هدف کن
اینکه عادتهای مهمت رو تبدیل به هدف کنی یعنی دیگه می تونی با ساختن یه برنامه برای رسیدن بهشون، عملیشون کنی. چیزی که هدفای معنوی رو از یه خواسته معمولی جدا میکنه اینه که تو عمدا متعهدی که بذاریش و بهش برسی.
5- اولویتبندی کن و با یکی شروع کن
برای اینکه بتونی به هدفای معنویت برسی، باید تکتکشون رو دنبال کنی. این یعنی اول باید با مهمترین هدفت شروع کنی.
۲۰ نمونه از هدفهای معنوی
اگه دنبال یه شروع خوب میگردی، میتونی از یکی از این هدفهای معنوی استفاده کنی:
1- یکی از هدفای معنوی تشخیص بهتر پیدا کن
تشخیص یعنی اینکه بتونی خوب رو از بد، و راستی رو از دروغی تشخیص بدی. تشخیص وقتی لازم میشه که با آدمای حیلهگر یا کسایی که میخوان بقیه رو گول بزنن، طرف باشی. اینکه بتونی تشخیص بدی نیاز داره تا معنویت رو درک کنی و بتونی بفهمی بقیه دنبال چی هستن. این شاید با گذروندن وقت باکیفیت تو دعا و مدیتیشن به دست بیاد.
2- شهودیتر شو
شهود یعنی اینکه بتونی یه چیزی رو بدون فکر کردن و منطق بفهمی. شهود یه راهنمای خوب برای مواقعیه که باید زود تصمیم بگیری یا یه مشکل سخت رو حل کنی. اینکه با دعا و ذکر ارتباطت رو با خدا حفظ کنی میتونه بهت کمک کنه شهودیتر بشی.
3- یاد بگیر چطور بر ترس و اضطراب غلبه کنی
همه با ترس و اضطراب روبرو میشن، و یکی از راههایی که معنویت کمک میکنه اینه که توو اون شرایط پر از ابهام، امید و آرامش پیدا کنی. هدف میتونه این باشه که یاد بگیری چطور توو آشوب، تعادل رو حفظ کنی.
4- یکی از هدفای معنوی هر روز دعا یا مدیتیشن کن
معنویت نیاز به تعهد داره، و یکی از این تعهدا شرکت تو دعا یا مدیتیشن روزانهست. با ۵ یا ۱۰ دقیقه شروع کن و کمکم بیشترش کن.
5- دورهمی معنوی خانوادگی برگزار کن
این یه هدف ارزشمنده که خانوادت رو هم به تعهد معنوی برسونی. این میتونه یه دورهمی خانوادگی روزانه یا هفتگی باشه که توش اعضای خانواده با هم به عبادت میرسن یا با هم مدیتیشن میکنن.
6- دعا کردن رو برنامهریزی کن
دعا کردن یه جور ارتباط بین آدم و خداست. اینکه یه هدفای معنوی بزاری و وقت خاص روزانه یا هفتگی برای دعا کردن داشته باشی، و توش بتونی بارت رو خالی کنی یا برای بقیه دعا کنی، یه هدف ارزشمنده. اگه به خدا اعتقاد نداری، میتونی به جای دعا کردن، با جهان هستی یا انرژی اطرافت حرف بزنی.
7- یکی از هدفای معنوی به صدای درونت گوش کن
با ایجاد زمانی برای گوش دادن به صدای درونت، میتونی راهنمای درونیت رو کشف کنی. یه وقت تنهایی برای خودت برنامهریزی کن که توش بتونی همه صداها و مزاحما رو حذف کنی و بری تو یه فضایی که بتونی تنها باشی و به فکر و شهودت گوش کنی.
8- به گرسنهها غذا بده
یکی از نشانههای معنویت واقعی، رسیدگی به فقیرهاست. شاید خودت خیلی نداشته باشی، اما بازم میتونی اون چیزی که داری رو با فقیرها تقسیم کنی. میتونی یه هدف بذاری که ماهانه به نیازمندا غذا برسونی یا از طریق یه سازمان خیریه کمک کنی.
9- یکی از هدفای معنوی مهربونتر باش
مهربون بودن تو این مورد یعنی به همه کسایی که تو زندگیت میان، مهربونی نشون بدی. یعنی نشون بدی که بهشون اهمیت میدی، باهاشون راحت برخورد میکنی و هر وقت فرصتی پیش اومد به بقیه کمک میکنی.
10- برو سراغ یه جایگاه مذهبی
اگه میخوای معنویتت رو بهتر کنی، ارتباط برقرار کردن با کسایی که اعتقاداتی شبیه تو دارن، یه قدم تو مسیر درست برداشتنه.
11- یکی از هدفای معنوی بذار کنترل رو از دست بدی
اگه همیشه بخوای همه چی رو درست کنی، زود خسته میشی. یه چیزایی هستن که از کنترل تو خارجن و باید بذاریشون برن. یه هدف بذار که همیشه دنبال کنترل نباشی. این بهت کمک میکنه تا بار خودت رو سبک کنی. اینکه کنترل رو از دست بدی یعنی یاد بگیری تسلیم یه چیز یا کسی بزرگتر از خودت بشی و به این اعتماد داشته باشی که کارا همونجوری که باید پیش میره.
12- معنویت رو تو حل مشکلات به کار بگیر
یکی از فایدههای شناختهشدهی معنویت، داشتن یه راه حل جایگزین برای مشکلات زندگیه. اما سرمایهی معنوی اگه ازش استفاده نکنی، فقط یه پتانسیل باقی میمونه. پس یه هدف خوب اینه که تو بعضی شرایط دنبال راهحلهای معنوی باشی.
13- یکی از هدفای معنوی روزه بگیر
روزه گرفتن به تمرکز بیشتر تو انجام کارهای معنوی کمک میکنه، و تو بعضی موارد حتی میتونه سلامت رو هم بهتر کنه [4]. غیر از فایدههای معنوی، روزه گرفتن یه راه خوب برای سمزدایی بدنه. میتونی هفتهای یک یا دو بار روزه بگیری یا تو روزههای همگانی مذهبی شرکت کنی. یادت باشه قبل از اینکه شروع کنی روزه بگیری، با یه دکتر مشورت کن تا مطمئن بشی بدنت آمادگیش رو داره.
14- خرج تحصیل بچههای نیازمند رو بده
بخشیدن یکی از نشونههای معنویته. اگه تواناییاش رو داری، میتونی یه هدف بذاری که خرج تحصیل یه بچه نیازمند یا چند تا بچه نیازمند رو بدی، یا به یه سازمان خیریهای که تو این کاره کمک کنی.
15- یه بچه رو به سرپرستی قبول کن
با قبول کردن مسئولیت بزرگ کردن یه بچه میتونی معنویت خودت رو نشون بدی. این یه راه عالی برای نشون دادن عشقه، و افتخار میکنی که به کسی تو زندگی فرصت میدی.
16- یکی از هدفای معنوی درباره خدا بیشتر یاد بگیر
یکی از نشونههای معنویت اینه که بیشتر درباره خدا بدونی. میتونی یه هدف بذاری که کتابها و مقالههایی بخونی که درباره خدا و اینکه چطور میشه خدا رو بهتر شناخت حرف میزنن.
17- درباره جهان هستی مطالعه کن
اینکه بیشتر درباره چگونگی کارکردن جهان هستی بدونی میتونه باعث بشه درک جدیدی از زندگی پیدا کنی. و یکی از هدفای معنوی اینه که هر هفته یه وقت بذاری تا یه کتاب بخونی یا یه مستند درباره جهان هستی نگاه کنی.
18- یکی از هدفای معنوی درباره دینهای دیگه دنیا یاد بگیر
اینکه درباره دینهای دیگه هم یاد بگیری چیز بدی نیست. میتونه دید تو رو نسبت به عقاید مذهبی بازتر کنه و بهت کمک کنه تا آدمایی رو که اعتقادهای مذهبی متفاوتی دارن، بهتر تحمل کنی. میتونی هدف بذاری و درباره دو تا یا بیشتر از دینهای دنیا مطالعه کنی تا شباهتها و تفاوتهاشون رو بفهمی.
19- برنامهریزی کن تا از اماکن مذهبی دیدن کنی
تو اکثر دینهای دنیا، مکانهای مقدس یا جاهای تاریخی مهمی وجود داره. برنامهریزی برای زیارت یا بازدید از این مکانها میتونه بهت کمک کنه تا با داستانهایی که اصل و اساس اون دینها هستن، ارتباط عمیقتری برقرار کنی.
20- دنبال جوابهای معنوی برای سوالهای زندگی باش
سوالهای زیادی هستن که تو ذهن آدم پیش میان. یکی از هدفای معنوی جواب به این سوالهاست مثلا: وقتی آدم میمیره کجا میره؟ دنیا تموم میشه؟ بعد از مرگ، خبری از حسابرسی هست؟ بهشت واقعیه؟ جهنم واقعیه؟ میتونی یه هدف بذاری تا راستیِ این سوالا رو کشف کنی یا حداقل برای خودت تو این مورد نظر داشته باشی.
نتیجهگیری
اینکه هدفای معنوی داشته باشی میتونه آرامش و پذیرشت رو بیشتر کنه. معنویت یعنی اینکه بتونی از نعمتهای الهی برای زندگی درست، دلسوز بودن و رسیدگی به نیازهای اطرافت، حل کردن بعضی از مشکلات زندگی و آمادگی برای روبرو شدن با سختترین چالشهای زندگی استفاده کنی.
منابع
[1] کالج سلطنتی روانپزشکان: معنویت چیست؟ یک کاوش شخصی
[2] معنوی بودن به چه معناست؟
[3] مهارت های ضروری زندگی: معنویت چیست؟
[4] تاثیر روزه متناوب بر سلامت و فرآیندهای بیماری
0 دیدگاه